Airfix bouwdozen

Sinds 2007 is Airfix eigendom van de Hornby groep. Vanaf die tijd zijn naast regelmatige heruitgaven van klassieke kits ook vele bekende en vertrouwde modellen herzien en worden jaarlijks compleet nieuwe bouwmodellen ontwikkeld, waaronder de Quickbuild serie, een gevarieerde reeks bouwdoosjes die zonder lijmen en verven is te bouwen, speciaal voor kinderen vanaf 6 jaar. De legendarische merknaam Airfix is altijd gebleven en laat vele hobbyistenharten sneller kloppen.

Airfix historie

De Hongaarse zakenman Nicholas Kove richtte Airfix met het idee opblaasbaar rubberen speelgoed te vervaardigen in 1939 op. De keuze voor de merknaam Airfix had als doel vooraan in alfabetisch geordende handelsgidsen te staan. Al in 1947 begon Airfix met spuitgieten, een innovatief proces waarmee zakkammetjes werden geproduceerd.  In 1949 gaf tractorfabrikant Ferguson het bedrijf opdracht een promotiemodel van een TE20 tractor te maken. Aanvankelijk werden de onderdelen in celluloseacetaat gegoten en met de hand geassembleerd voor distributie aan Ferguson-vertegenwoordigers. Ter stimulering van de verkopen en verlaging van productiekosten werd het als bouwmodel bij FW Woolworth winkels verkocht.

In 1954 stelde Jim Russon, inkoper bij Woolworth, Airfix voor een modelkit van Sir Francis Drake ’s Golden Hind in het sterkere plastic polystyreen te produceren, die in Noord-Amerika als een 'ship-in-a-bottle' werd verkocht. Woolworth stelde de verkoopprijs op twee shilling. Airfix kon hieraan voldoen met het verpakken van het product in een plastic zakje met daaraan een papieren header waar de montage-instructies op de achterzijde waren gedrukt. Het model werd een enorm succes en zette Airfix tot productie van nieuwe kitontwerpen aan. James Hay Stevens ontwikkelde het eerste vliegtuigbouwmodel, een Supermarine Spitfire Mk. I, gevolgd door de Spitfire Mk. IX, die in 1955 werden uitgebracht. Deze modellen waren het begin van een glorieuze reeks in schaal 1/72, verkleinde kopieën van de 1/48 Supermarine Spitfire-set van concurrent Aurora. Kove geloofde niet dat de producten zouden verkopen en dreigde de ontwerpkosten voor de gietmallen in rekening te brengen. Maar het liep anders…

Groei en nieuwe modellen

In de jaren zestig en zeventig nam het aantal actieve hobbyisten fors toe en breidde Airfix uit. Het toenmalige assortiment omvatte klassieke en hedendaagse auto's, motorfietsen, militaire voertuigen figuren in 1/76 en 1/32, modeltreinen, toebehoren voor modelspoorbanen, oorlogs- en lijnschepen, ruimteraketten en ruimteschepen, evenals een steeds groter aantal militaire vliegtuigen, waarvan de meeste in schaal 1/72,  civiele vliegtuigen in de compacte schaal 1/144. Ook het bedrijf Humbrol groeide in die jaren en leverde verven, penselen, lijm en andere accessoires als aanvulling op het Airfix-assortiment. Van juni 1960 tot oktober 1993 verscheen maandelijks het modelbouwtijdschrift Airfix Magazine; tijdens de jaren zeventig werd daarnaast jaarlijks het Airfix Magazine Annual uitgegeven. Uitgeverij Patrick Stephens Ltd. publiceerde voor Airfix een aantal boeken over klassieke vliegtuigen, schepen en modelbouwtechnieken.

Airfix heeft in de jaren zestig een belangrijke bijdrage aan de tv-serie Thunderbirds geleverd: in de opnames werden Airfix-kits werden gebruikt voor modellen van futuristische vliegtuigen, ook is een Airfix-liggerbrug in een van de afleveringen te zien.

De meeste van Airfix' reeks vintage militaire voertuigen werden met schaalaanduiding 1/72 verkocht, maar zijn in werkelijkheid schaal OO ofwel 1/76. Introductie van een klein aantal voertuigkits in de precieze schaal 1/72 veroorzaakten controverse over de exacte schaal. Vandaag de dag toont Hornby's verpakking de schalen 1/72 of 1/76 zoals op de inhoud van toepassing.

In 1972 verscheen het beroemde 1930 Bentley Blower 4,5 liter Supercharged autobouwmodel in de grote schaal 1/12, met 272 onderdelen en aandrijving met een 3-volt elektromotor als optie. Halverwege de jaren zeventig zette Airfix series in grotere schalen voort met gedetailleerde  vliegtuigmodellen in 1/24, zoals de Supermarine Spitfire, Messerschmitt Bf 109, Hawker Hurricane en BAe Harrier; uitbreiding van de populaire plastic setjes soldaatjes in 1/32 en toevoeging van motorfietsmodellen in schaal 1/8. Het waren topjaren voor het bedrijf met uitgave van maar liefst zeventien nieuwe kits per jaar en in Groot-Brittannië een marktaandeel van vijfenzeventig procent met twintig miljoen kits per jaar. 

De jaren 1986-2006

Begin jaren tachtig stond Airfix Industries er helaas minder goed voor, vooral vanwege verliezen in andere speelgoedsectoren van het bedrijf. Pogingen de kosten te verlagen leidden tot vakbondsacties. Onderlinge financiële afhankelijkheid in divisies van Airfix Industries dwongen het bedrijf in 1981 tot faillissement. General Mills (eigenaar van de Amerikaanse modelbouwfabrikant MPC) kocht Airfix via de dochteronderneming Palitoy in het VK die de Airfix mallen een nevenfabriek in het Franse Calais overbracht. Vanaf die tijd verschenen in de Verenigde Staten Airfix-vliegtuigkits onder het MPC-label en werden enkele MPC-kits in Groot-Brittannië verkocht onder de naam Airfix verkocht, zoals de Stutz Bearcat in 1/25 en bouwmodellen op basis van de Star Wars-filmreeks.

Vier jaar later besloot General Mills zich geheel op de kernactiviteiten in de voedselproductie te concentreren en trok zich uit de speelgoedmarkt terug. Airfix dreigde van het toneel te verdwijnen, maar in 1986 kocht de Hobby Products Group, een divisie van Borden Inc., tevens eigenaar van Humbrol, het Airfix-assortiment. De gietmallen bleven in Frankrijk, maar werden van Calais naar Heller SA te Trun verplaatst, een logische stap: ook Heller werkte met de verven en lijm van Humbrol, bovendien bood de Heller-fabriek voldoende capaciteit voor productie van Airfix-kits. In 1994 werd de Hobby Products Group aan de Ierse investeringsmaatschappij Allen & McGuire verkocht en vervolgde de activiteiten onder de naam Humbrol.

De jaren vanaf 2007: het Hornby-tijdperk

Op 31 augustus 2006 ging moederbedrijf Humbrol surseance van betaling, waarbij er van de eenenveertig werknemers slechts tien overbleven. De financiële nood was grotendeels het gevolg van de instorting van Heller SA, die op dat moment nog altijd de meeste Airfix-bouwdozen fabriceerde. Op 10 november 2006 maakte Hornby Hobbies Ltd. bekend Airfix en andere activa van Humbrol £2,6 miljoen over te nemen. Het jaar daarop werden de merken opnieuw onder de eigen namen gelanceerd. In 2008 werd de voormalige fabriek van Airfix in Kingston upon Hull gesloopt; de fabricage vindt in India plaats, ontwikkeling en verpakking is in Groot-Brittannië gebleven.

Onder de Hornby-hoed is Airfix levendiger dan ooit. Klassieke reeksen werden opnieuw uitgegeven en Airfix bracht jaarlijks verschillende geheel nieuwe modellen op de markt. In 2009 inspireerde de vintage 1/72 Airfix Spitfire-kit televisiepresentator James May tot productie en samenbouw van een levensgroot 1:1 exemplaar voor de BBC tv-serie James May's Toy Stories.

Het huidige Airfix-programma bestrijkt militaire voertuigen in 1/76, 1/72, 1/56 en 1/35; vliegtuigen van Eerste Wereldoorlog tot heden in schaal 1/24, 1/48 en 1/72; Top Gun straaljagers in 1/72; klassieke airliners in 1/144; raketten en ruimteschepen in 1/72 en 1/144; (zeil)boten in 1/72, 1/130 en 1/144; beroemde oorlogsschepen in schaal 1/600 en 1/350; klassieke auto’s in 1/12 en 1/32; militaire figurensets in 1/76, 1/72 en 1/32 en een serie resin (giethars) ruïnes voor militaire diorama’s in 1/76, 1/72 en 1/48. Daarnaast is er een gevarieerd assortiment Starter Sets inclusief lijm en verf. De reeks Quickbuild klik-modellen speciaal voor kinderen – waarvoor geen lijm en verf nodig is – is de recentste ontwikkeling, waarop jaarlijks nieuwe modellen volgen. Veel Airfix producties hebben nog altijd de vertrouwde en beroemde box art illustraties van kunstenaar Roy Cross.

Summary in English

Airfix is the oldest and probably best known model kit manufacturer. Hungarian businessman Nicholas Kove founded the company in 1939 to produce inflatable rubber toys. In 1947 Airfix commenced injection moulding, initially producing pocket combs. The first moulded plastic (cellulose acetate) Airfix model kit was a promotional model: a Ferguson TE20 tractor, hand-assembled by factory employees. In 1954 Woolworth's buyer Jim Russon suggested Airfix to produce a model kit of Sir Francis Drake's Golden Hind, then being sold in North America as a ‘ship-in-a-bottle’, made in the more stable polystyrene. To meet Woolworth's retail price of two shillings, Airfix packaged the product in a plastic bag with a paper header that had the assembly instructions on the reverse. Its huge success led the company to produce new kit designs. The first aircraft kit was released in 1955, a model of the Supermarine Spitfire Mk I, followed by the Spitfire Mk IX in 1955, in 1/72 scale, developed by James Hay Stevens. This was a scaled-down copy of the Aurora 1/48 Supermarine Spitfire kit. Kove initially refused to believe the product would sell and threatened to charge the cost of tooling-up to the designers. But again, the models were very successful. During the course of the 1960s and 1970s, Airfix expanded rapidly selling millions of model kits every year. Many new models and product lines in all kinds of shape and scale were introduced: military planes, tanks, vehicles, accessories and figures in 1/76, 1/72 and 1/48; the ever popular 1/32 soldiers range; 1/144 civil airliners; rockets and spaceships; large 1/24 WWII fighters; famous war ships; boats, classic sail ships and ocean liners; cars and motorcycles. In its heydays production reached a rate of seventeen new kit models a year. Modelling injection-moulded plastic kits became so synonymous with Airfix, modellers often simply referred to building “an-airfix-kit”, even if made by other manufacturers. Airfix is often mentioned in the same breath with Humbrol paints. Between 1986 and 2006 Humbrol owned Airfix and France based Heller. To this day, both kit brands’ building instructions refer to Humbrol paints and auxiliary products. After 2006, Airfix became part of the Hornby group. Today, Airfix is livelier than ever! Many familiar classic Airfix models are regularly reissued, of which many have been retooled and improved, and every year completely new models are announced. One of many interesting developments in the past years has been the Quickbuild series for children (6+), a colourful range of cars and planes which simply snap together, without the need for glue and paint. Meijer & Blessing Hobby carries almost the complete Airfix product range. The actual stock is displayed on our website. You can order online in our web shop, or visit our store in Rotterdam centre, about 15 mins. from Rotterdam Central Station.